خوانندگان گرامی، من دو روز کامل را در گودال بنچمارک‌ها گذرانده‌ام تا به شما بگویم آنچه را که از قبل حدس زده‌اید: GeForce RTX 5090 بسیار سریع، بسیار گران و مملو از فناوری هوش مصنوعی بیشتر از رویاهای پنیری فیلیپ کی. دیک است. مطمئناً حداقل دو مورد از این موارد، خریداران معمولی کارت گرافیک را فراری خواهد داد، به ویژه در زمانی که حتی توسعه‌دهندگان بازی نیز نسبت به هوش مصنوعی مولد و داروهای چندانگشتی و ربات‌صدای آن مشکوک شده‌اند.
با این حال، در حالی که کار زیادی نمی‌توان برای RTX 5090 با حداقل قیمت ۱۹۳۹ پوند / ۱۹۹۹ دلار، صدها دلار بیشتر از RTX 4090 بدنام گران‌قیمت، انجام داد، مجموعه ابزارهای هوش مصنوعی آن که بیشتر بر عملکرد متمرکز هستند – اگر جسارت کنم بگویم – کاملاً جالب هستند. این ابزارها از تولید چند فریم (MFG)، که اساساً تولید فریم DLSS 3 است اما تا دو برابر سریع‌تر، تا بهبودهای کلی ارتقاء مقیاس DLSS 4 و حتی توانایی اعمال نسخه‌های جدیدتر DLSS به بازی‌های قدیمی‌تر را شامل می‌شود. همه اینها به بقیه سری RTX 50 نیز خواهد رسید و برخی از آنها به محدوده RTX پایین‌تر نیز راه پیدا خواهند کرد، بنابراین شاید بهترین راه برای درک RTX 5090 این نباشد که آن را یک خرید GPU عملی در نظر بگیریم، بلکه به عنوان یک تبلیغ پر زرق و برق در میدان پیکادیلی برای آنچه خواهران و برادران مقرون به صرفه‌تر آن می‌توانند انجام دهند.
قطعاً این حس وجود دارد که Nvidia با این یکی گفته “به جهنم”، ترمزهای منطق را بریده تا چیزی تولید کند که حتی پرشورترین علاقه‌مندان نیز ممکن است آن را کمی دیوانه‌وار بیابند. علاوه بر قیمت، این کارت گرافیک به مراتب بزرگترین مصرف‌کننده منبع تغذیه است که تا به حال نشان GeForce را بر خود داشته است: نسخه Founders Edition که من آزمایش کردم به یک منبع تغذیه قدرتمند ۱۰۰۰ واتی نیاز دارد و برای مصرف حداکثر ۵۷۵ وات به طور همزمان رتبه‌بندی شده است، تهدیدی که با کشیدن ۵۷۸ وات در Cyberpunk 2077 به آن عمل کرد. در مقایسه، RTX 4090 با رتبه ۴۵۰ وات به نظر می‌رسد که می‌تواند با سیب‌زمینی کار کند. باید از خنک‌کننده دو فن بازطراحی‌شده برای کنترل دما قدردانی کرد، که با این وجود من اوج آن را در ۷۴ درجه سانتیگراد بسیار قابل مدیریت اندازه‌گیری کردم.
در همین رابطه، اگر چیزی وجود داشته باشد که RTX 5090 بدون هیچ قید و شرط هوش مصنوعی به طرز درخشانی انجام می‌دهد، آن طراحی صنعتی آن است. این ممکن است در واقع – با توجه به اینکه معیار بالایی نیست – زیباترین کارت گرافیکی باشد که در زندگی‌ام دیده‌ام، یک قطعه آلومینیومی مدرن و در عین حال بالغ با برش دقیق. همچنین، برخلاف RTX 4090 FE، آنقدر بزرگ نیست که به نظر برسد از دورانی آمده که رایانه‌ها به کمد مخصوص خود نیاز داشتند. دقیقاً ۲ سانتی‌متر نازک‌تر است، که بالاخره روند چاق‌تر شدن GPUهای ممتاز را متوقف و معکوس می‌کند.
بررسی Nvidia GeForce RTX 5090: بنچمارک‌های ۴K
Ultra HD خانه معنوی RTX 5090 است، درست مانند RTX 4090 و RTX 3090 قبل از آن. از آنجایی که هر سه کارت را در دسترس داشتم، آنها را به سیستم تست جدیدی که با Intel Arc B580 استفاده کرده بودم، معرفی کردم. این سیستم شامل ۱۶ گیگابایت رم DDR5 و پردازنده Intel Core i9-13900K است.
از نظر عملکرد بازی‌های بدون تغییر و با رزولوشن اصلی، چه برسد به هرگونه ترفند تولید فریم، RTX 5090 بدون شک سریع‌ترین کارت جدید در بین همه آنهاست. این اولین کارتی است که در Cyberpunk 2077 با این تنظیمات از مرز ۱۰۰ فریم در ثانیه عبور می‌کند، و اگر حداقل یک مانیتور ۱۴۴ هرتزی داشته باشید (در مقایسه با قیمت ۲۰۰۰ پوندی کارت گرافیک، درخواست بزرگی نیست)، می‌توانید بهبود قابل توجهی نسبت به RTX 4090 در بازی‌های سخت دیگر مانند Total War: Warhammer III و F1 24 مشاهده کنید.
با این وجود، نادیده گرفتن این موضوع که جهش از RTX 4090 به RTX 5090 به اندازه بهبود RTX 4090 نسبت به RTX 3090 بزرگ یا پیوسته نیست، دشوار است. دو GPU برتر Nvidia تقریباً در Horizon Forbidden West و Assassin’s Creed Mirage هم‌سطح هستند و با شروع افزودن ارتقاء مقیاس، تفاوت‌ها جزئی باقی می‌مانند. برای مثال، DLSS با سطح کیفیت در Forbidden West، نرخ فریم را در RTX 5090 به ۱۳۷ فریم در ثانیه و در RTX 4090 به ۱۲۵ فریم در ثانیه رساند: به سختی یک جهش بزرگ رو به جلو.
از طرف دیگه، معماری Blackwell در RTX 5090 به نظر می‌رسه کمی بهتر از پسِ افت عملکرد ناشی از رهگیری پرتو برمیاد – و این قبلاً هم یکی از نقاط قوت Nvidia بود. بعد از فعال کردن افکت‌های RT با کیفیت Ultra، نرخ فریم در Metro Exodus از ۱۶۳ فریم در ثانیه به ۱۱۷ فریم در ثانیه در RTX 5090 و از ۱۳۵ فریم در ثانیه به ۸۷ فریم در ثانیه در RTX 4090 کاهش پیدا کرد: این به ترتیب کاهش ۲۸% و ۳۶% رو نشون می‌ده.
بعدش DLSS 4 و مهم‌ترین بخش عددسازش، یعنی Multi Frame Generation (تولید چند فریم) قرار داره. این قابلیت مشابه تولید فریم در DLSS 3 هست که برای سری ۴۰ معرفی شد: کارت گرافیک داده‌ها رو از فریم‌هایی که GPU رندر می‌کنه می‌گیره و از هوش مصنوعی برای تولید فریم‌های مشابه استفاده می‌کنه که می‌تونن بین فریم‌های رندر شده قرار بگیرن و نرخ فریم کلی رو در ازای کمی تأخیر ورودی افزایش بدن. با این حال، در حالی که نسخه DLSS 3 به ازای هر فریم رندر شده حداکثر یک فریم هوش مصنوعی تولید می‌کنه، MSG می‌تونه سه یا چهار فریم تولید کنه که منجر به صحنه‌هایی مثل این می‌شه:
در واقع این RTX 5090 هست که Cyberpunk 2077 و Alan Wake II رو با رهگیری کامل مسیر نور، در رزولوشن ۴K و با – تا جایی که چشم شما تشخیص می‌ده – ۲۰۰ فریم در ثانیه اجرا می‌کنه. و نکته مهم اینه که MFG 4x به طور قابل توجهی تأخیر رو نسبت به تولید فریم ۲x کلاسیک افزایش نمی‌ده و از نظر کیفیت تصویر هم بدتر به نظر نمی‌رسه.
البته نباید گفت که این یک جادوی بی‌عیب و نقصه. تأخیر ورودی، تأخیر ورودی است و در حالی که MFG این مبادله رو به طور محسوسی بدتر نمی‌کنه، بهتر هم نمی‌کنه. Cyberpunk 2077 همچنین در حرکات سریع دوربین می‌تونه کاملاً تار بشه – مشکلی که من واقعاً در AW2 و Dragon Age: The Veilguard نداشتم، انصافاً – و مهم اینه که به یاد داشته باشید مهم نیست که یک مولد هوش مصنوعی چند فریم تقلبی اضافه می‌کنه، این باعث نمی‌شه این بازی‌ها در دستان شما سریع‌تر احساس بشن. اون ۲۱۸ فریم در ثانیه فقط چابکی ماوس یک بازی ۶۴ فریم در ثانیه رو خواهد داشت، زیرا اون فریم‌ها – اونایی که از طریق خط لوله معمولی PC تحویل داده می‌شن – تنها فریم‌هایی هستن که می‌تونن ورودی‌های شما رو به طور دقیق منعکس کنن.
با در نظر گرفتن همه اینها، روانی بصری یک ارتقاء چشمگیره، و اگه شما چیزی بازی نمی‌کنید که به هدف‌گیری فوق‌العاده دقیق نیاز داشته باشه… چرا که نه؟ به خصوص اگه GPU زیربنایی به اندازه کافی قوی باشه که نرخ فریم “واقعی” راحت رو از تنظیمات حداکثر کیفیت مانند رهگیری مسیر نور به دست بیاره، در این صورت تولید فریم به لوکسی تبدیل می‌شه که واقعاً باید باشه. نه یک عصا که بازی‌های بدون تنظیمات پایین‌رده مناسب بتونن از اون برای بالا بردن اعدادشون استفاده کنن.
MFG همچنین تنها یک بخش از DLSS 4 هست، که طیف وسیعی از ترفندها رو شامل می‌شه که هم منحصر به این نسل جدید Nvidia هستن و هم نیستن. بنابراین RTX 5090 وظیفه نمایش برخی از فناوری‌هایی رو هم داره که به GPUهایی که به سری RTX 20 برمی‌گردن، سود می‌رسونه، مانند مدل جدید “Transformer” در DLSS 4 و پشتیبانی از “DLSS overrides” در برنامه Nvidia.
اولاً، مدل Transformer یک تکنیک بازسازی شده برای نحوه اعمال بهترین ضد پله‌شدگی در کلاس توسط DLSS است. این مدل کمی کندتر از مدل قبلی “شبکه عصبی کانولوشنال” اجرا می‌شود و به طور متوسط در Cyberpunk 2077 با تنظیمات ۴K/Ultra به ۱۲۰ فریم در ثانیه می‌رسد، در حالی که نسخه قدیمی‌تر ۱۳۲ فریم در ثانیه ارائه می‌دهد. اما ظاهر آن واضح‌تر و با جزئیات بیشتری است: بسیاری از تصاویر مقایسه‌ای تبلیغاتی Nvidia بر روی بافت‌ها تمرکز داشته‌اند، اما آنچه برای من بیشتر قابل توجه بود، بهبود اشیاء با لبه‌های ظریف مانند چمن و نرده‌های سیمی بود. DLSS قبلاً هم در این موارد بهتر از رقبای خود FSR و XeSS به نظر می‌رسید، اما مدل Transformer آنها را حتی بیشتر تمیز و واضح می‌کند و تصویر کلی را بیش از هر زمان دیگری به کیفیت واقعی رزولوشن اصلی نزدیک می‌کند. خیلی خوب.
ثانیاً، DLSS overrides می‌تواند یک تغییر بزرگ در ارائه نسخه‌های جدیدتر و برتر DLSS به بازی‌هایی باشد که یا هرگز پشتیبانی خود را به‌روزرسانی نکرده‌اند یا از ابتدا فاقد آن بوده‌اند. این هنوز به درجه‌ای از پشتیبانی در برنامه Nvidia نیاز دارد – شما نمی‌توانید DLSS 4 را به هر چیزی که ساخته شده بچسبانید – اما در زمان عرضه، مجموعه‌ای از ۷۵ بازی سازگار وجود خواهد داشت و گزینه‌ها به طرز چشمگیری انعطاف‌پذیر هستند. برای مثال، می‌توانید یک بازی را مجبور کنید از ضد پله‌شدگی DLAA استفاده کند اگر هرگز به طور رسمی پیاده‌سازی نشده باشد، یا یک بازی را که از DLSS مبتنی بر شبکه عصبی کانولوشنال پشتیبانی می‌کند، به مدل جدید Transformer ارتقا دهید. و اگر یک GPU سری ۵۰ مانند این دارید، می‌توانید یک بازی با قابلیت تولید فریم DLSS 3 را با MFG 4x کامل نیز کار کنید، همانطور که من با Dragon Age: The Veilguard انجام دادم تا نتایج بنچمارک بالا را به دست آورم.
من هنوز ارزش بسیاری از کارهایی که Nvidia با هوش مصنوعی انجام می‌دهد، از جمله تلاش‌های آنها برای ایجاد NPCهای ترسناک و بی‌هنر را نمی‌بینم. اما پذیرش این پیشرفت‌های DLSS بسیار بسیار آسان‌تر است، زیرا چیزی را بی‌ارزش نمی‌کنند، از جایی چیزی نمی‌دزدند و به همان اندازه که سخت‌افزار جدید را غنی می‌کنند، می‌توانند به سخت‌افزار قدیمی‌تر نیز جان ببخشند.
بررسی Nvidia GeForce RTX 5090: بنچمارک‌های ۱۴۴۰p
با این حال، قبل از اینکه خیلی احساساتی بشیم، وقت یادآوری دیگری از محدودیت‌های RTX 5090 فرا رسیده. خرید یک GPU رده بالا و اتصال آن به یک صفحه نمایش ۱۴۴۰p با تقاضای کمتر ممکن است برای برخی مانند ساخت یک سیستم نابغه به نظر برسد – معادل رایانه‌ای آن فیات‌هایی با موتورهای عظیم که از پشت بیرون زده‌اند زیرا در داخل جا نمی‌شوند. در عمل، سیستم نامتجانس شما فقط باعث ایجاد گلوگاه CPU خواهد شد:
باز هم RTX 3090 خیلی عقب مونده، اما تو این رزولوشن، RTX 5090 عملاً فقط به اندازه GPUای که جایگزینش شده قدرتمنده. احتمالاً می‌تونید با استفاده زیاد از رهگیری پرتو، دوباره این فاصله رو بیشتر کنید، اما با این حال، نتایج ناامیدکننده‌اند: Cyberpunk 2077، با افکت‌های Psycho RT و DLSS با کیفیت، به طور متوسط ۱۲۴ فریم در ثانیه روی RTX 5090 و ۱۱۱ فریم در ثانیه روی RTX 4090 ارائه داد. این همه پول برای ۱۱ فریم بیشتر؟ اصلاً معامله خوبی نیست. MFG هم اینجا واقعاً مفید نیست، چون شما آنقدر فریم دریافت می‌کنید که تولید فریم ۲x معمولی بازی‌های پشتیبانی شده رو به جایی می‌رسونه که به ندرت می‌تونید تعداد بیشتری رو تشخیص بدید.
نه، RTX 5090 برای رزولوشن ۴K ساخته شده. اما خب، تلاش برای عملی بودن با یه کارت گرافیک مثل این یه جورایی از دست دادن هدف اصلیشه. بله، ما زمانی GTX 1080 Ti و RTX 2080 Ti رو داشتیم، GPUهایی که می‌تونستن در صدر قرار بگیرن و در عین حال یه جورایی برای علاقه‌مندان سطح بالا دست یافتنی باشن. من هم دلم برای اون روزها تنگ شده. اما آیا RTX 5090 اصلاً بیشتر یه دستگاه آرزویی نیست؟ یه مدل مفهومی که اتفاقی از بخش طراحی فرار کرده و یواشکی وارد کارخانه تولید شده؟
بیاین رو راست باشیم: شما هیچ وقت قرار نبود اینو بخرید. من هیچ وقت قرار نبود اینو بخرم. حتی کسایی که ممکنه اینو بخرن، احتمالاً وقتی مشغول اعدام ژنرال‌هاشون نیستن، حداقل یه نگاهی هم به RTX 5080 دارن. اینقدر از ما آدمای معمولی دوره که به نظر نمی‌رسه دلیلی برای نفرت ازش وجود داشته باشه. خود GPU که اهمیت نمی‌ده و Nvidia هم قطعاً اهمیت نمی‌ده. اونا احتمالاً دارن RTX 6090 رو با قیمت ۲۵۰۰ پوند برنامه‌ریزی می‌کنن.
به جای اون، بیاین اینو همون چیزی که واقعاً هست ببینیم، یه تمرین جلب توجه برای قابلیت‌های DLSS که خیلی بیشتر از هر کارت گرافیک تکی دیگه احتمال داره سروصدا به پا کنه. RTX 5090، تو منو گیر انداختی، حتی اگه پول منو نمی‌گیری.
Shortlink for this post: https://blog.talahost.com/?p=2538